مطالب
تحلیل محتوا چیست و چه مراحلی دارد؟
- توضیحات
بازاریابی محتوایی روشی عالی برای ایجاد ترافیک و اطمینان از ثبات نام تجاری شماست. با این حال، با وجود نتایج فوق‌العاده‌ی تولید محتوا و بازاریابی محتوایی، همیشه کسانی هستند که بازدهی و عملکرد شما را زیر سوال ببرند و آن‌طور که باید به شما اطمینان نداشته باشند.
به همین دلیل است که تحلیل محتوا بسیار حائذ اهمیت است. تحلیل محتوا به شما امکان می‌دهد تا کیفیت محتوای خود را به‌صورت دوره‌ای اندازهگیری کنید، موفقیت‌ها و شکست‌های خود را بسنجید و اثر بخشی محتوای خود را به همه اثبات کنید.
راهنمای مطالعه متن
تعریف تحلیل محتوا
تحلیل محتوا روشی تحقیقاتی است که برای سنجش محتوا از نظر وجود کلمات کلیدی، صحت مضمون‌ها، لینک‌سازی حرفه‌ای و ... به کار می‌رود. فرقی نمی‌کند محتوای شما متنی، صوتی، ویدئویی یا تصویری باشد. هر محتوایی را می‌توان تحلیل کرد و آن را به بحث و بررسی گذاشت.
تحلیل محتوا به دو شکل کمی و کیفی انجام میشود.
در تحلیل کمی تمرکز بر اعداد و ارقام و آمار است در حالی که تحلیل کیفی مبتنی بر درک است. تحلیل محتوا برای بیشتر مشاغل به‌صورت کیفی انجام میشود. بازاریاب‌های محتوایی با انجام این تحلیل به بررسی محتوا می‌پردازند و به ما می‌گویند که آیا محتوای ما توانسته به اهدافش برسد یا خیر.
چرا در بازاریابی محتوایی به تحلیل محتوا نیاز داریم؟
برخی از مهم‌ترین دلایل لزوم تحلیل محتوا در استراتژی بازاریابی محتوایی به شرح زیر است:
- تحلیل محتوا به بازاریابان محتوا این امکان را می‌دهد که محتوای منتشر شده و میزان کارایی آن را به طور دقیق بررسی کنند.
- این کار به شما امکان می‌دهد روندها را بشناسید، استراتژی‌های بازاریابی مورد استفاده‌ی خود را اصلاح کنید و استراتژی‌هایی را که شما را به اهداف‌تان می‌رسانند، شناسایی کنید.
- تجزیه و تحلیل محتوا همچنین به شما کمک میکند تا شکاف‌های موجود در محتوای خود را شناسایی کرده و بفهمید چه چیزی را باید در اولویت قرار دهید و چه چیزی را حذف کنید.
- تحلیل محتوا باعث میشود تا با بررسی دیدگاه‌های مخاطبان درباره‌ی محتوای خود، مشتریان‌تان را بهتر درک کنید.
- تحلیل محتوا به شما کمک میکند محتوای مشکل‌ساز را شناسایی کرده و آن را اصلاح کنید.
عوامل تعیین کننده در سنجش و تحلیل محتوا
بازاریابان محتوایی فاکتورهای زیر را برای تحلیل محتوا بررسی می‌کنند:
- سازگاری محتوا با اولویت‌های تجاری
- مفید و مرتبط بودن محتوا
- کامل بودن محتوا
- بهینگی محتوا از نظر سئو
- دیدگاه مخاطبان درباره‌ی محتوا
- وضوح و دقت محتوا
مراحل تحلیل محتوا
تحلیل محتوا فرایندی مرحله به مرحله است. بازاریابان محتوایی برای انجام این فرایند مراحل زیر را طی می‌کنند:
- آماده سازی داده ها
اولین قدم آماده‌سازی است. با ثبت و تحلیل مطالب منتشر شده در وب‌سایت خود شروع کنید. برای این کار می‌توانید از یک صفحه گسترده مانند اکسل استفاده کنید و هر فاکتور را در ستون خودش مورد بررسی قرار دهید. مثلا می‌توانید پیوندها، عکس‌ها، فیلم‌ها، اینفوگرافیک‌ها و صداها را برای بررسی وارد صفحه گسترده کنید.
- محتوای خود را بررسی کنید.
بعد از این که دادهها را ثبت کردید مرحله‌ی بررسی را شروع کنید. در این مرحله باید محتوای وب‌سایت را برای پیدا کردن باگ‌ها، خطاها و کاستی‌ها زیر و رو کنید.
این مرحله وقت‌گیر است و زمان و انرژی زیادی را از شما می‌گیرد اما مطمئن باشید ارزشش را دارد. در حین این جستجو در وب‌سایت به ایرادهای زیادی برمی‌خورید که باید اصلاح شوند. ممکن است با عکس‌هایی با تگ نامناسب، پیوندهای خراب، یا محتوایی روبه‌رو شوید که سئو نشده باشد.
این فرایند علی‌رغم زمان‌بر بودن سود فراوانی برای شما دارد زیرا در نهایت با رفع این نواقص سایت خود را به مراتب از قبل بهتر می‌کنید.
در بررسی محتوا به این موارد دقت کنید:
- محتوای خود را نسبت به رقبا بسنجید.
ارزیابی کنید که آیا محتوای شما نسبت به محتوای رقبا کارایی بیشتری دارد یا کمتر. اگر رقبای شما بهتر از شما عمل می‌کنند، دست به کار تولید یک محتوای قوی شوید تا عقب‌ماندگی را جبران کنید.
- با مشتریان خود صحبت کنید.
به‌عنوان بخشی ازفرایند تحلیل محتوا خوب است مصاحبه‌ای تلفنی بامشتریان خود داشته باشید و نظر آنها را درباره‌ی محتواهای خود از آنها بپرسید. مثلاً می‌توانید ازشان سوال کنید که هنگام مواجهه با محتوای شما چه احساسی دارند. یا از آنها بپرسید که آیا سایت شما را به دوستان و نزدیکان‌شان توصیه می‌کنند یا خیر.
- محتوا را از درون سازمان مورد بررسی قرار دهید.
از کارمندان شرکت یا مدیر خود بخواهید محتوای شما را مطالعه کنند و آن‌چه می‌بینند را ارزیابی نمایند.
- تحلیل کیفی را انجام دهید.
برای انجام تحلیل کیفی باید وقت بگذارید و آن‌چه درباره‌ی محتوای شما گفته شده است را بررسی کنید. تمام آن‌چه از منابع داخلی (کارمندان و مدیر شرکت) و منابع خارجی (مشتریان) شنیده‌اید را کنار هم بگذارید و ببینید برآیند کلی بازخوردها نسبت به محتوای شما چگونه بوده.
برایند کلی شما به این سوالات پاسخ می‌دهد:
- آیا محتوا آموزنده بوده؟
- آیا محتوا آن‌طور که انتظار می‌رفته مؤثر بوده؟
- آیا صفحات به‌سرعت بارگیری می‌شوند یا نه؟
- آیا لینک‌ها دقیق هستند؟
- آیا کیفیت تصاویر خوب است؟
- تحلیل کمی را انجام دهید.
تحلیل کمی با اعداد و ارقام سر و کار دارد. باید آمارهای دقیق را بررسی کرده و تحلیل را به‌صورت ریاضی پیش برد. مهم‌ترین مواردی که در تحلیل کمی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند این‌ها هستند:
- فروش
- نرخ تبدیل
- بازدیدهای سایت
- معاملات
- رتبه‌بندی گوگل
- آمار بازخورد کاربران
می‌توانید هر داده‌ی قابل اندازهگیری دیگری را هم به این موارد اضافه کنید و لیست خودتان را گسترش دهید.
- برنامه‌ی بازاریابی خود را تنظیم کرده و خطاها را برطرف کنید.
وقتی فاکتورهای مورد بحث را به لحاظ کمی و کیفی مورد بررسی قرار دادید، باید استراتژی محتوای خود را از نو مورد بررسی موشکافانه قرار دهید. باید بفهمید کدام یک از کارهایی که انجام داده‌اید مفید بوده‌اند و کدام یک منجر به شکست یا خطا شده‌اند.
از اصلاح خطاها شروع کنید. لینک‌های خراب را درست کنید، تگ‌های نامناسب را با تگ‌های درست جایگزین کنید، محتواهایی که سئو نشده‌اند را بهینه کنید و ...
بعد از رفع نواقص به فکر تدوین یک استراتژی کارآمد باشید که اشکالات قبلی را نداشته باشد و به تولید محتواهای سالم و خوبی منجر شود. از این به بعد سرمایه‌گذاری شما باید روی تولید محتوای باکیفیت و پرهیز از تکرار خطاهای گذشته باشد.
تحلیل محتوا چه مزایا و معایبی دارد؟
مانند هر علم دیگری تحلیل محتوا هم مزایا و معایبی دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
مزایای تحلیل محتوا
- روند کاری شما را از نزدیک و به‌صورت مستند رصد میکند.
- سیر تحول و پیشرفت برند شما را در طول زمان نشان می‌دهد.
- دیدگاه تفسیری و تحلیلی شما را ارتقا می‌بخشد.
- نقاط ضعف و قوت شما را به وضوح نشان می‌دهد.
- شما را به خودتان می‌شناساند.
- روش تحقیق نسبتاً دقیقی است.
معایب تحلیل محتوا
- می‌تواند بسیار وقت‌گیر باشد.
- احتمال خطا در آن وجود دارد.
- فاقد چهارچوب‌های محکم نظری است و بیشتر به‌صورت تجربی و براساس سلیقه انجام میشود.
- تحلیل آماری می‌تواند کار دشواری باشد.
انواع تحلیل محتوا
انواع مختلفی از تحلیل محتوا وجود دارد که هر یک از آنها به روش خاصی اطلاعات را بررسی میکند:
- تحلیل محتوا کیفی: این نوع تحلیل بر روی محتوای غیر عددی، مانند متن‌ها و تصاویر، تمرکز میکند. در این روش، پژوهشگران سعی دارند تا الگوها، مضامین و مفاهیم را شناسایی و تفسیر کنند. تحلیل محتوا کیفی به فهم عمیق‌تری از معنای محتوا کمک میکند.
- تحلیل محتوا کمی: در این نوع تحلیل، پژوهشگران به شمارش و تحلیل داده‌های عددی پرداخته و سعی می‌کنند الگوها و روابط کمی را کشف کنند. این تحلیل معمولاً شامل آمارگیری از موارد خاص مانند تعداد دفعات ذکر یک واژه یا موضوع خاص است.
- تحلیل محتوا مقایسه‌ای: در این نوع تحلیل، محتوای دو یا چند منبع مقایسه میشود تا تفاوت‌ها و شباهت‌ها مشخص شوند. این تحلیل می‌تواند برای بررسی تحولات اجتماعی، فرهنگی یا سیاسی مفید باشد.
- تحلیل محتوا نظری: این روش بیشتر بر پایه نظریه‌های موجود در حوزه‌های مختلف مانند نظریه‌های اجتماعی یا روانشناسی است. در این تحلیل، محتوای بررسی‌شده در قالب یک نظریه خاص تحلیل میشود.
- تحلیل محتوا تفسیرگرایانه: این نوع تحلیل بر تأثیر بافت اجتماعی و فرهنگی بر معنای محتوا تمرکز دارد. پژوهشگران در این روش سعی دارند تا نحوه تأثیرگذاری زمینه‌ها بر برداشت‌ها و تفسیرها را بررسی کنند.
این انواع تحلیل محتوا به پژوهشگران کمک میکند تا از زوایای مختلف به بررسی دادهها پرداخته و بینش‌های جامع‌تری برای تحلیل مسائل پیچیده ارائه دهند. با توجه به نوع تحقیق و هدف‌های آن، انتخاب روش تحلیل محتوا اهمیت زیادی دارد.
روش های آنالیز محتوا
با شیوه‌های مختلف، امکان شناسایی رقبا در کسب و کارها وجود دارد. برخی از رقبای شما در کسب و کاری که دارید به فضای آنلاین ورود کرده‌اند. در عین حال ممکن است تعدادی از رقبای شما همچنان به صورت آفلاین فعالیت خود را انجام می‌دهند. در این میان بازارچه‌هایی مانند شیپور و دیوار مکانی عالی برای حضور رقبای شما هستند. با توجه به این موارد باید آنالیز محتوا را با روش‌های مختلف انجام داد. برای آنالیز محتوا هم به صورت آنلاین و هم به صورت آفلاین می‌توان اقدام نمود. در عین حال روش‌های تحلیل محتوا را می‌توان در چهار دسته قرار داد. هر کدام از روش‌های آنالیز محتوا می‌توانند به شما اطلاعات کافی را در خصوص نوع کارکرد رقبا ارائه دهند.
- آنالیز محتوای توصیفی
یکی از روش‌های آنالیز محتوا، تحلیل محتوای توصیفی نام دارد. در حقیقت این روش به گونه‌ای است که با استفاده از آن می‌توان به توصیف کمی محتوای یک متن پرداخت. در آنالیز محتوای توصیفی مواردی مانند شکل دستوری واژگان، ضرب المثل‌ها، اصطلاحات و کلمات از پیش تعیین شده مورد آنالیز و بررسی قرار می‌گیرند.
- آنالیز استنباطی محتوا
این روزها برای آنالیز محتوا از روشی با نام آنالیز استنباطی استفاده میشود. آنالیز استنباطی محتوا به گونه‌ای است که مبتنی بر فرضیه‌هایی می‌توان تحلیل خود را انجام داد. فرضیه‌هایی که با مشخصه‌های وضعیت اجتماعی و همچنین مشخصه‌های یک متن می‌توانند در ارتباط باشند. برای آنالیز استنباطی محتوا علاوه بر محتوای متن باید به سراغ هدف اصلی یعنی آنالیز و ارزیابی نتیجه‌گیری صحیح رفت.
- آنالیز محتوای ارتباطی
یکی دیگر از روش‌های آنالیز محتوا با نام آنالیز محتوای ارتباطی، روشی است که می‌توان یک ارتباط زنده و واقعی را در تمامی مسیر به شکل جامع مورد بررسی قرار داد. در آنالیز محتوای ارتباطی تنها به یک واحد متن اشاره نمی‌شود. با آنالیز محتوای ارتباطی می‌توان تمام جنبه‌های فرایند ارتباط و پیدایش را مورد بررسی قرار داد. با به کارگیری علائم کلامی، آنالیز محتوای ارتباطی به شما کمک خواهد کرد تا به درستی بتوانید مدیریت زمان در تولید محتوا را به دست آورید.
روش‌های فوق را برای تحلیل محتوا و آنالیز آنها می‌توان مورد استفاده قرار داد. با این حال تحلیل آفلاین رقبا نیز برای مجموعه‌هایی که به حوزه آنلاین هنوز ورود نکرده‌اند اهمیت زیادی دارد. گاهی اوقات شما گمان می‌کنید که تمام رقبایتان حضور در فضای آنلاین را تجربه کرده‌اند. اما ممکن است بسیاری از رقبا هنوز در فضای آنلاین راه نیافته باشند.
از طرف دیگر تحلیل آنلاین رقبا فضایی کاملا متفاوت با آنالیز آفلاین آنها دارد. اگر رقبای شما در فضای آنلاین حضور پیدا کرده‌اند، باید تمام جنبه‌های آنها را در نظر بگیرید. استفاده از وب سایت، شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های مختلف توسط رقبای شما امکان‌پذیر است. تحلیل این فضا باید با استفاده از ابزارهای مشخص انجام گیرد.
آنالیز محتوا چیست
برای اینکه رفتار مخاطبین بازار هدف را شناسایی کنید، می‌توانید از روش‌های مختلف بهره ببرید. بدون تردید ساده‌ترین و بهترین روش برای شناسایی رفتار مخاطبین، تحلیل محتوا است. در حقیقت شما این امکان را دارید تا با آنالیز محتوای منتشر شده به خوبی بتوانید رفتار کاربران را درک کنید. کاربران می‌توانند بسته به نوع متن و محتوای انتشار یافته، واکنش نشان دهند. از نظر مطالعه، بازنشر محتوا و همچنین میزان بازدید امکان دستیابی به اطلاعات لازم را پس از آنالیز محتوا خواهید داشت. با شناخت دقیق مخاطبین، هدف اصلی و آشنایی با نظرات آنها می‌توانید به تولید و انتشار محتوا بپردازید. یادآور می‌شویم که قبل از اینکه اطلاعات لازم را در خصوص رفتار کاربران به دست آورید، به هیچ عنوان نمی‌توانید شناخت کاملی از آنها داشته باشید و محتوای کاربردی را انتشار دهید. این تحلیل و ارزیابی محتوا است که پس از تولید آن به شناخت بیشتر مخاطبین کمک میکند.
ابزارهای آنالیز محتوا
تجزیه و تحلیل و آنالیز محتوا را باید با استفاده از ابزارهای موجود انجام داد. خوشبختانه برای تجزیه و تحلیل محتوا ابزارهای مختلفی وجود دارند که می‌توان با استفاده از آنها به جمع آوری داده‌های مورد نظر پرداخت. بهترین ابزارهای آنالیز محتوا گزینه‌هایی هستند که برای یک کلمه کلیدی هدف اطلاعات لازم را در اختیار شما بگذارند. اگر قصد دارید یک شروع خوب و مناسب در تولید محتوا داشته باشید، لازم است که از مهارت‌های مورد نیاز بهره‌مند شوید. برای تولید محتوایی متفاوت و متمایز، ابزارهای ویرایش در کنار ابزارهای تولید محتوا باید مورد استفاده قرار گیرند. با این حال تنها ابزارهای تولید و ویرایش محتوا کافی نخواهند بود. لازم است که پس از انتشار محتواهای اولیه نسبت به رفتار و واکنش کاربران اطلاعات کافی به دست آورده شوند.
- ابزار آنالیز و تحلیل محتوا Content Fusion
یکی از بهترین ابزارهای آنالیز محتوا Content Fusion نام دارد، ابزاری که می‌توان برای تجزیه و تحلیل محتوا از کاربردهای آن نهایت بهره را برد. این ابزار بر اساس هوش مصنوعی ایجاد شده است. روش کار ابزار Content Fusion به گونه‌ای است که با استفاده از یک مدل پردازش زبان طبیعی اجرا میشود. ابزاری که می‌تواند به خوبی کلمات کلیدی مورد نظر شما و رتبه آنها را تحلیل کند و اطلاعات کافی را در اختیارتان بگذارد.
- ابزار آنالیز محتوای Clearscope
یکی دیگر از بهترین ابزارهای آنالیز محتوا، Clearscope نام دارد. این ابزار در تجزیه و تحلیل مورد نظر شما را یاری میکند تا بتوانید به ۵ زبان زنده دنیا به تولید محتوا بپردازید. پس از نگارش محتوای خود در UI، این ابزار کلمات کلیدی مورد نظر شما را مشخص خواهد کرد.
- ابزار آنالیز محتوای Cognitive SEO
بررسی بهترین ابزارهای آنالیز محتوا نشان می‌دهد که Cognitive SEO قادر است هر کلمه کلیدی را با توجه به نیازی که دارید در زبان کشورهای دیگر تجزیه و تحلیل کند. این ابزار در خصوص استراتژی‌های رقبا بهترین راهکارها را به شما ارائه می‌دهد. به همین علت با استفاده از آن می‌توانید بهترین روش را برای تولید محتوا انتخاب کنید.
- ابزار تجزیه و تحلیل محتوا MarketMuse
اگر به دنبال یکی از بهترین ابزارهای آنالیز محتوا هستید، می‌توانید از MarketMuse استفاده کنید. این ابزار اطلاعات کاملی را در خصوص رقبا به شما می‌دهد. ابزاری که امکان تحقیق محتوا، ایجاد محتوا، بهینه‌سازی محتوا و استراتژی محتوا را در اختیار کاربر قرار خواهد داد.
یک نمونه مقاله تحلیل محتوا
شما می‌توانید در این بخش یک نمونه مقاله تحلیل محتوا را بررسی کنید. تحلیل محتوا با استفاده از چندین ابزار به شما کمک میکند تا بهترین راهکارها را برای تولید محتوا انتخاب نمایید.
ما در این مطلب سعی کردیم تحلیل محتوا را به عنوان روشی علمی برای بررسی دقیق و همه‌جانبه‌ی استراتژی بازاریابی محتوایی به شما معرفی کنیم. این شیوه‌ی تحقیقاتی در بزرگ‌ترین مراکز تحقیقاتی دنیا و در بهترین دانشگاه‌ها انجام میشود.
تحلیل محتوا اگرچه مانند هر کار علمی دیگری خطاها و معایبی دارد، اما مزایای آن آن‌قدر زیاد است که می‌توان از معایب چشم‌پوشی کرد و آن را به عنوان یک شیوه‌ی اجرایی ضروری در دستور کار بازاریابی محتوایی قرار داد.
منابع:
انواع تحلیل محتوا چیست؟
تحلیل محتوا به طور کلی به دو نوع تحلیل کمی و کیفی تقسیم میشود. تحلیل محتوای کمی بر شمارش و اندازهگیری فراوانی کلمات، عبارات یا مفاهیم در متون تمرکز دارد و از ابزارهای آماری برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده میکند. تحلیل محتوای کیفی به بررسی معنا و مضمونهای عمیق در متن میپردازد و به تفسیر و فهم دقیقتر محتوای ارتباطی کمک میکند.
آیا تحلیل محتوا روی سئو سایت تأثیرگذار است؟
بله، تحلیل محتوا بر سئو سایت تأثیرگذار است. تحلیل محتوا کمک میکند تا کلمات کلیدی مناسب شناسایی و بهینه‌سازی شوند، محتوای ارزشمند و منحصربه‌فرد تولید شود و نیازهای کاربران بهتر درک گردد. این عوامل باعث می‌شوند سایت در نتایج موتورهای جستجو بهتر دیده شود، ترافیک ارگانیک بیشتری جذب کند و رتبه بهتری در سئو کسب کند.
