استراتژی محتوا چیست؟ | راهنمای عملی تدوین استراتژی محتوا

استراتژی محتوا یعنی درست کردن یک نقشه راه دقیق و متفاوت از رقبا برای این که از طریق بازاریابی محتوایی، کسب‌وکار را به موفقیت و درآمدزایی برسانیم. وقتی از استراتژی محتوا حرف می‌زنیم، منظورمان پیدا کردن روشی متفاوت برای تولید محتواست؛ طوری که نتیجۀ این برنامه‌ریزی (و پایبندی به آن) در بلند مدت، رسیدن به هدف‌های آن کسب‌وکار باشد.

مخاطبان این مطلب چه کسانی هستند؟

1. صاحبان کسب‌وکارهای کوچک و متوسط
2. مدیران بازاریابی
3. متخصصان سئو
4. تولیدکنندگان محتوا
5. دانشجویان و علاقه‌مندان به بازاریابی محتوایی

این مطلب به شما کمک می‌کند تا:

1. مفهوم استراتژی محتوا را به طور کامل درک کنید.
2. مراحل تدوین استراتژی محتوا را یاد بگیرید.
3. یک استراتژی محتوای موثر برای کسب‌وکار خود طراحی کنید.

خب بیایید شروع کنیم. برای داشتن فهم عمیق از استراتژی محتوا، بهتر است موضوع را بشکافیم و ببینیم که استراتژی چیست، ارتباط آن با محتوا چیست و چطور می‌شود با استراتژی سراغ تولید محتوا رفت.

تعریف استراتژی و نقش آن در موفقیت کسب و کار

به عبارت «استراتژی محتوا» دقت کنید: از ترکیب دو کلمه کلیدی به وجود آمده:

استراتژی + محتوا

وقتی مشغول مطالعه این درس هستید، پیشفرض ما این است که می‌دانید محتوا چیست. اگر هنوز نمی‌دانید محتوا چیست، پیشنهاد می‌کنیم مطلب زیر را بخوانید:

شاید این مطلب هم برای شما جالب باشد:

تولید محتوا چیست؟

استراتژی در کسب و کار یعنی داشتن یک برنامه بلندمدت و هدفمند برای رسیدن به موفقیت است. موفق شدن هم از نظر هرکس متفاوت است و بستگی به هدفی دارد که در ابتدای مسیر تعریف می‌شود.

• استراتژی به کسب و کار کمک می‌کند تا مسیر حرکتش را مشخص و اهداف بلندمدتی را برای موفقیت تعیین کند.
• تمرکز استراتژی روی مزیت رقابتی کسب و کار است و به آن کمک می‌کند تا خود را از رقبا متمایز کند و جایگاه بهتری نسبت به آنها داشته باشد.
• استراتژی انسجام و یکپارچگی را در تمام بخش‌ها و فعالیت‌های کسب و کار ایجاد می‌کند تا همگی به سمت هدفی مشترک حرکت کنند.
• استراتژی کمک می‌کند تا منابع و امکانات کسب و کار به شکل درست و هدفمند بکار گرفته شوند.

حالا با این تعریف می‌توانیم بفهمیم که استراتژی محتوا یعنی طراحی یک برنامه متفاوت، دقیق و بلندمدت برای تولید و انتشار محتواهایی که:

1. مسیر حرکت بازاریابی ما را مشخص کنند.
2. بر مزیت رقابتی کسب‌وکار ما تمرکز داشته باشند.
3. انسجام و یکپارچگی بازاریابی را حفظ کنند؛ به طوری که همه محتواها در مسیر رسیدن به هدف تعیین‌شده تولید و منتشر شوند.
4. از همه امکانات موجود برای رسیدن به آن هدف استفاده کند.

ماهیت استراتژی این است که انتخاب کنید کارها را متفاوت از رقبا انجام دهید.

مایکل پورتر - اقتصاددان

نگاه استراتژیک به محتوا در کسب و کار یعنی چه و چرا این نگرش مهم است؟

اگر بخواهیم از محتوا برای موفقیت استفاده کنیم، باید محتوا را مثل یک ابزار استراتژیک بدانیم که بدون آن، رسیدن به هدف غیرممکن است. ابزار استراتژیک چیست؟ چیزی که رقیب شما ندارد و اگر نباشد، نمی‌توانید رقابت کنید. فکر می‌کنید چنددرصد از کسب‌وکارهایی که محتوا تولید می‌کنند این نگاه را دارند؟

اوضاع محتوای فارسی دارد کمی بهتر می‌شود، اما باور کنید هنوز راه زیادی در پیش است. بیشتر افرادی که تولید محتوا می‌کنند (از کسب‌وکارهای مختلف بگیرید تا کارشناسان و مدیران محتوا و حتی آژانس‌های دیجیتال مارکتینگ) این کار را به صرف شنیده‌ها انجام می‌دهند. مثلاً شنیده‌اند که بیل گیتس گفته: «محتوا پادشاه است.» و خب وقتی بیل گیتس گفته، یعنی هست دیگر! پس باید محتوا تولید کنیم.

نداشتن نگاه استراتژیک یعنی همین. یعنی این که بدون در نظر گرفتن هدف، مزیت رقابتی، مسیر و احتمالات، بزنیم به دل جاده و خروارخروار محتوا تولید کنیم. یادتان نرود که محتوا به خودی خود پادشاه نیست. یک بار دیگر به حرف مایکل پورتر فکر کنید: «ماهیت استراتژی این است که انتخاب کنید کارها را متفاوت از رقبا انجام دهید.»

پس اگر قرار است استراتژی محتوایی داشته باشیم، باید محتوا را طوری تولید کنیم که از رقبا متمایز  باشد و ارزش افزوده‌ای منحصربفرد ارائه دهد.

محتوای استراتژیک:

• سبک و سیاق متفاوتی از دیگران دارد و شخصیت منحصربفرد برند را نشان می‌دهد.
• براساس ارزش‌های کلیدی برند تولید می‌شود که متفاوت از رقباست.

این محتوا بر اساس شناخت عمیق و درک نیازهای مخاطب در تمام مراحل تصمیم‌گیری و خرید، تولید می‌شود تا بتواند او را در مسیر هدایت کند و احتمال فروش را افزایش دهد. محتوا کمک می‌کند تا رابطه‌ای مستحکم با مخاطب برقرار شود و درک متقابل ایجاد شود. برای اطمینان از اثربخشی، محتوا باید به طور مداوم اندازه‌گیری و بهینه‌سازی شود. در نهایت، محتوای استراتژیک کمک می‌کند اهدافی مانند افزایش فروش، کاهش هزینه جذب مشتری و ایجاد مزیت رقابتی محقق شود.

انواع استراتژی تولید محتوا

هر کسب و کاری در زمان‌های مختلف ممکن است در یکی از سه فاز زیر قرار بگیرد:

1. فاز رشد
2. فاز ثبات
3. فاز افول

استراتژی محتوایی شما بسته به این که در کدام‌یک از مراحل بالا هستید، باید متفاوت باشد. جدول زیر به طور مختصرنشان می‌دهد که استراتژی محتوایی در هر مرحله برچه اساسی باید تنظیم شود:

این نکته را هم در ذهن داشته باشید که اگر مدتی از فعالیت شما می‌گذرد، کسب و کار شما مثل یک سیال می‌تواند در یک، دو یا هرسه این فازها به صورت همزمان قرار داشته باشد. پس باید نیاز کسب‌وکار را بسنجید و برای هر فاز برنامه‌ریزی کنید. یعنی ممکن است در حالی که بخشی از فعالیت شما متمرکز بر استراتژی رشد است، بخش دیگری را به استراتژی ثبات یا افول اختصاص دهید تا محتوا در همه جهات بتواند به شما کمک کند. خب اگر آماده‌اید، درباره هرکدام از این استراتژی‌ها کمی بیشتر توضیح دهیم.

استراتژی محتوا در فاز رشد کسب‌وکار

هدف اصلی محتوا در این فاز جذب مخاطبان جدید و افزایش آگاهی نسبت به برند، محصولات و خدمات است. بنابراین نوع محتوا باید به گونه‌ای باشد که بتواند توجه مخاطب را جلب کند. از این رو محتواهای آموزشی، راهنماها، مقالات سرگرم‌کننده و جذاب بصری و ویدیوهای آموزشی می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند. روش انتشار این محتواها هم باید به گونه‌ای باشد که دیده شدن توسط مخاطب هدف را به حداکثر برساند. از این رو استفاده از رپورتاژ در سایت‌های معتبر، پوشش کلیدواژه‌های مهم در وبسایت خودتان، استفاده از شبکه‌های اجتماعی و پیامک، گزینه‌های مناسبی به شمار می‌روند.

راهنمای گام‌به‌گام تدوین استراتژی محتوا

خب بیایید ببینیم برای ایجاد یک استراتژی تولید محتوا برنده باید چه کار کرد. فارغ از این که کسب کار شما در کدامیک از فازهای رشد، ثبات یا افول است، باید مراحل زیر را طی کنید.

گام اول استراتژی محتوا: تعیین هدف 

جمله معروفی وجود دارد که می‌گوید: تا وقتی مقصدی نداشته باشی به جایی نمی‌رسی. این جمله ساده و کلیشه‌ای در اولین گام طراحی استراتژی محتوا هم کاربرد دارد. شما برای موفقیت استراتژی، ابتدا باید هدف را مشخص کنید. پس در اولین گام، ماموریت محتوا را تعیین کنید.  در این گام، ماموریت و هدف اصلی محتوای را تعیین کنید. این ماموریت می‌تواند شامل اهداف مختلفی باشد، مثلاً:

• افزایش شناخت برند: با تولید محتوایی جذاب و آموزنده، برند خود را بیشتر به مخاطبان معرفی کنید.
• افزایش تعامل و وفاداری مشتریان: با تولید محتواهای تعاملی و مفید، مشتریان را به برند خود جذب و متعهد کنید.
• افزایش فروش: با تولید محتواهای ترغیب‌کننده، مشتریان را به خرید ترغیب کنید.
• ارائه اطلاعات و آموزش: محتواهایی تولید کنید که به مخاطبان شما اطلاعات مفید و آموزش‌هایی ارائه دهند.

با تعیین ماموریت و هدف اصلی، می‌توانید استراتژی محتوایی خود را با دقت و هدفگذاری بهتری طراحی کنید.

گام دوم استراتژی تولید محتوا: شناخت مخاطب

پس از مشخص کردن هدف اصلی در استراتژی تولید محتوا، نوبت به گام دوم می‌رسد: مخاطبان و نیازهای آن ها را به دقت شناسایی کنید. تنها در این صورت است که می‌توانید محتواهایی تولید کنید که واقعاً برای آن‌ها مفید و جذاب باشد.

برای شناخت مخاطبان:

1. تحلیل مشتریان فعلی: نگاهی دقیق به مشتریان فعلی خود بیندازید. آنها که هستند؟ چه نیازها و ترجیحاتی دارند؟ چگونه با برند شما تعامل می‌کنند؟
2. ساخت پروفایل مشتریان: پروفایل‌هایی از مخاطبان خود ایجاد کنید که شامل اطلاعاتی مانند سن، جنسیت، محل زندگی، تحصیلات، شغل و علایق آنها باشد.
3. مصاحبه و نظرسنجی: با مشتریان گفتگو کنید و نظرات و بازخوردهای آنها را جمع‌آوری کنید. این اطلاعات ارزشمندی برای شناخت بهتر مخاطبان شما به ارمغان می‌آورد.
4. رقابت و بازار: تحقیق کنید تا متوجه شوید که رقبای شما چه کسانی هستند و چگونه با مخاطبان خود ارتباط برقرار می‌کنند.
5. استفاده از ابزار تحلیل و تحقیقات بازار: ابزارهای متنوعی مانند Google Analytics، تحلیل‌های رقابتی، و تحقیقات بازار می‌توانند به شما در شناخت بهتر مخاطبان کمک کنند.

با شناخت دقیق مخاطبان، می‌توانید محتواهایی تولید کنید که واقعاً به نیازها و علاقه‌های آنها پاسخ دهد.

گام سوم استراتژی محتوا: تحقیق کلمات کلیدی

پس از شناخت مخاطبان هدف و تعیین هدف اصلی، یکی از گام‌های بسیار مهم در طراحی استراتژی محتوا، تحقیق در مورد کلمات کلیدی است. تحقیق در این زمینه به شما کمک می‌کند تا محتواهایی تولید کنید که واقعاً به نیازها و علاقه‌های مخاطبان شما پاسخ دهد. برای انجام تحقیق کلمات کلیدی:

1. شناسایی کلمات اصلی: ابتدا کلمات و عبارات اصلی را که مرتبط با حوزه کسب‌وکار شما هستند، شناسایی کنید. این کلمات می‌توانند محصولات، خدمات، مشکلات مشتریان، یا هر موضوع دیگری که برند شما مرتبط است، شامل شوند.
2. استفاده از ابزارهای تحقیق کلمات کلیدی: ابزارهای آنلاینی مانند Google Keyword Planner، SEMrush، یا Ahrefs را به منظور تحقیق بیشتر در مورد حجم جستجوی کلمات کلیدی و رقبا استفاده کنید. این ابزارها به شما اطلاعاتی در مورد میزان جستجو و رقبا ارائه می‌دهند.
3. تحلیل رقبا: نگاهی به محتواهای رقبا بیندازید و ببینید که کدام کلمات کلیدی در محتوای آن‌ها به کار رفته است. این می‌تواند به شما ایده‌های خوبی برای کلمات کلیدی مرتبط با حوزه شما بدهد.
4. پیگیری تغییرات: با تغییر در نیازها و روند‌های بازار، کلمات کلیدی نیز ممکن است تغییر کنند. بنابراین، باید به صورت مداوم تغییرات و تحولات در کلمات کلیدی را پیگیری کنید.
5. انتخاب کلمات کلیدی مناسب: بر اساس تحقیقاتتان، کلمات کلیدی مناسبی را انتخاب کنید که به خوبی با هدف اصلی و مخاطبان شما همخوانی دارند.

با انجام تحقیق کلمات کلیدی، می‌توانید استراتژی تولید محتوا خود را به شکلی هوشمندانه‌تر و موثرتر طراحی کنید و محتواهایی تولید کنید که واقعاً به نیازها و ترجیحات مخاطبان شما پاسخ دهد.

گام چهارم استراتژی محتوا: انتخاب نوع محتوای مورد نیاز

 در این مرحله از استراتژی تولید محتوا، شما باید نوع محتوای مناسب را برای هر هدف مشخص کنید. انواع مختلفی از محتوا وجود دارند که می‌توانید از آنها برای دستیابی به اهداف خود استفاده کنید. برخی از انواع محتوا عبارتند از:

1. مقالات: مقالات مکتوب معمولاً برای ارائه اطلاعات، آموزش، یا به اشتراک گذاری دیدگاه‌ها استفاده می‌شوند. آنها برای افزایش شناخت برند و ارتقاء اعتبار فراهم می‌آیند.
2. ویدیو: ویدیوها بسیار جذاب بوده و مخاطبان را به خود جلب می‌کنند. از ویدیوها برای توضیح محصولات، معرفی برند، یا ایجاد محتوای تعاملی استفاده می‌شود.
3. پادکست: پادکست‌ها برای ارائه محتوای صوتی و آموزشی بسیار موثر هستند. آنها برای ارتقاء تعامل با مخاطبان و ارائه مطالب عمیق و تخصصی مناسب‌اند.
4. اینفوگرافیک: اینفوگرافیک‌ها با استفاده از تصاویر و گرافیک‌ها اطلاعات را به شکل گرافیکی و جذاب ارائه می‌دهند. آنها برای تبیین آمار و اطلاعات مهم کاربرد دارند.
5. محتوای تعاملی: محتوای تعاملی شامل مسابقات، نظرسنجی‌ها، تست‌ها، و سایر انواع محتواهایی است که مخاطبان می‌توانند در آنها شرکت کنند. این نوع محتوا برای افزایش تعامل و وفاداری مخاطبان بسیار مؤثر است.

با توجه به هدف خود، باید نوع محتوایی را انتخاب کنید که بهترین شکل ممکن برای دستیابی به آن هدف باشد. همچنین، ممکن است در استراتژی خود از ترکیب انواع مختلف محتوا استفاده کنید تا یک استراتژی چند بعدی ایجاد کنید که به بهترین شکل به نیازها و ترجیحات مخاطبان شما پاسخ دهد.

گام پنجم استراتژی محتوا: تعیین و انتخاب کانال‌های توزیع محتوا 

همین که در این مسیر پیش می‌روید، جایگاه مخاطب را در این فرایند پیدا می‌کنید. در این مرحله باید دست به انتخاب بزنید. مخاطب کدام پلتفرم را برای پیگیری ترجیح می‌دهد؟ محتوا در کدام‌یک از کانال‌های موجود بیشتر به اشتراک گذاشته می‌شود؟ براساس میزان محبوبیت و تناسب با فرم محتوای انتخابی، پلتفرم مناسب را انتخاب کنید. شاید در اولین نگاه، استفاده از حداکثر رسانه‌ها و پلتفرم‌ها برای توزیع محتوا منطقی باشد. اما هدف استراتژی تولید محتوا این است که در منابع صرفه جویی کرده و با برنامه ریزی صحیح، سود حداکثری به دست بیاورد. اگر بخواهید روی رسانه های متعددی برای توزیع محتوا سرمایه گذاری کنید، بعید نیست تمرکز خود را از دست بدهید، منابع زیادی مصرف کنید و در عین حال به هدف اصلی کسب و کار نرسید.

بنا بر نکاتی که نام بردیم پیشنهاد می‌کنیم چند کانال، پلتفرم یا بستر مناسب برای توزیع محتوا انتخاب کنید و بر اساس پرسونای مخاطبان، در هر یک محتوا تولید نمایید. می‌توانید برای انتخاب بهترین کانال‌های توزیع محتوا، دسته بندی محتوا را در نظر بگیرید. برای مثال اگر کسب و کار شما دارای  اکانت اینستاگرام است، استوری های اینستاگرام محل مناسبی برای معرفی محصول جدید هستند.

گام ششم استراتژی محتوا: برنامه‌ریزی تولید و انتشار محتوا

با توجه به تعیین اهداف، شناخت مخاطبان هدف، تحقیق در مورد کلمات کلیدی، انتخاب انواع محتوا و تعیین کانال‌های انتشار، می‌توانید یک برنامه‌ریزی جامع برای تولید و انتشار محتوا ایجاد کنید. این برنامه‌ریزی باید شامل موارد زیر باشد:

1. تعداد محتوای تولید شده در هر ماه: مشخص کنید که در هر ماه چه تعداد مقالات، ویدیوها، پادکست‌ها، اینفوگرافیک‌ها، یا محتوای تعاملی تولید خواهید کرد. این تعداد باید با توجه به منابع و زمان موجود تعیین شود.
2. زمان انتشار محتوا: برای هر محتوا مشخص کنید که در چه زمانی منتشر خواهد شد. تعیین یک تقویم انتشار که محتواها در زمان‌های مناسب برای مخاطبان منتشر شوند، بسیار مهم است.
3. افراد مسئول تولید و انتشار محتوا: تعیین کنید که کدام اعضای تیم شما مسئول تولید محتوا خواهند بود و چه کسانی برای انتشار آن مسئولیت خواهند داشت.

با ایجاد یک برنامه‌ریزی محتوای جامع، می‌توانید به بهبود تنظیم و مدیریت تولید و انتشار محتوا بپردازید و به بهترین شکل ممکن به هدف خود برسید.

گام هفتم استراتژی محتوا: اندازه‌گیری نتایج

پس از اجرای استراتژی محتوا، بسیار مهم است که نتایج و عملکرد آن را به دقت اندازه‌گیری کنید. اندازه‌گیری نتایج به شما این امکان را می‌دهد تا عملکرد استراتژی خود را ارزیابی کرده و در صورت نیاز تغییرات لازم را اعمال کنید. مراحل اندازه‌گیری نتایج به شرح زیر است:

1. تعیین معیارهای اندازه‌گیری: ابتدا باید مشخص کنید که چه معیارهایی برای اندازه‌گیری عملکرد استراتژی محتوا استفاده می‌کنید. این معیارها می‌توانند شامل تعداد بازدیدها، نرخ تبدیل، افزایش ترافیک و تعامل در شبکه‌های اجتماعی، و غیره باشند.
2. جمع‌آوری داده‌ها: داده‌های مورد نیاز برای اندازه‌گیری معیارها را جمع‌آوری کنید. این داده‌ها می‌توانند از ابزارهای مختلف مانند Google Analytics، ابزار‌های مدیریت رسانه‌های اجتماعی، و ابزارهای آنالیز وب دریافت شوند.
3. تحلیل و ارزیابی: داده‌های جمع‌آوری شده را تحلیل کرده و عملکرد استراتژی محتوا را ارزیابی کنید. بررسی کنید که آیا استراتژی شما به دستیابی به اهداف مشخص شده کمک کرده است یا خیر.
4. تصمیم‌گیری و بهبود: بر اساس نتایج اندازه‌گیری، تصمیم‌های مناسبی برای بهبود عملکرد استراتژی محتوا بگیرید. ممکن است نیاز به تغییر محتوا، کانال‌های انتشار، یا تعداد محتواهای تولید شده باشد.
5. گزارش‌گیری: نتایج اندازه‌گیری را به صورت گزارشاتی به اعضای تیم یا مدیران ارشد ارائه دهید تا همگی اطلاعات لازم را دریافت کنند و بتوانند تصمیمات مشترکی را اتخاذ کنند.

اندازه‌گیری نتایج به شما کمک می‌کند تا استراتژی محتوا خود را به طور مستمر بهتر کنید و بهترین نتایج را به دست بیاورید.

گام هشتم استراتژی محتوا: برنامه ریزی برای چرخه عمر محتوا 

برنامه ریزی برای چرخه عمر محتوا از جمله مهم‌ترین فاکتوری‌های طراحی استراتژی محتوا است. اگر بتوانید پیش از تولید محتوا راجع به چرخه عمر هر تکه تصمیم گیری کنید، بودجه بندی دقیق‌تر و منطقی‌تری خواهید داشت. برای درک بهتر این مطلب به مثال زیر توجه کنید:

وقتی محتوایی که تولید کرده‌اید به سبب ویژگی‌های پلتفرم، دارای محدودیت زمانی است باید این نکته را در بودجه بندی آن در نظر گرفت. مانند استوری‌های اینستاگرام که فقط ۲۴ ساعت زمان دارند و بعد از آن حذف می‌شوند. البته با برنامه ریزی صحیح و دقیق می‌توان از همین استوری‌ها (در صورت نیاز) دوباره استفاده کرد.

بعضی دیگر انواع محتوا ذاتا عمر طولانی‌تری دارند. مانند پست‌هایی که برای بلاگ می‌نویسید. این نوع محتوا در بهبود سئو سایت کاربرد داشته، جزء اعتبار سایت محسوب می‌شوند. شما می‌توانید با برنامه‌ریزی صحیح، پست‌های پلاگ را به روز کنید یا با تغییرات کلی، در لیست مقاله‌های جدید قرار دهید.

بنابراین می‌توان گفت تصمیم گیری برای به روز رسانی، باز نشر، تغییرات اساسی یا حذف محتوا در این مرحله انجام می‌شود. لازم است پتانسیل محتوا را بررسی نمایید و امکان هر یک از موارد مذکور را برای آن پیش بینی کنید.

 ابزارهای مورد نیاز برای تدوین استراتژی محتوا

ابزارهای مختلفی وجود دارد که می‌توانید برای طراحی استراتژی محتوا از آنها استفاده کنید. این ابزارها می‌توانند به شما کمک کنند تا مراحل تدوین استراتژی محتوا را آسان‌تر و موثرتر انجام دهید. در اینجا برخی از ابزارهای محبوب برای طراحی استراتژی محتوا آورده شده است:

ابزارهای تحقیقات بازاریابی

ابزارهای تحقیقات بازاریابی می‌توانند به شما کمک کنند تا مخاطبان خود را بهتر بشناسید و اهداف خود را برای استراتژی محتوا تعیین کنید. بهترین ابزار برای تحلیل مخاطبان، Google Analytics است. این ابزار فوق العاده به شما کمک می‌کند تا داده‌های رفتاری بازدیدکنندگان وبسایت خود را تجزیه و تحلیل کنید. این داده‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا درک بهتری از مخاطبان خود و نحوه تعامل آنها با محتوای شما به دست آورید.

می‌توانید از Google Analytics برای تجزیه و تحلیل داده‌های رفتاری بازدیدکنندگان وبسایت خود استفاده کنید تا ببینید که از کدام صفحات بازدید می‌کنند، چه مدت روی آنها می‌مانند و از چه نوع دستگاهی استفاده می‌کنند. این اطلاعات می‌تواند به شما کمک کند تا درک بهتری از علاقه‌مندی‌های آنها داشته باشید.

ابزارهای تجزیه و تحلیل داده‌ها

زارهای تجزیه و تحلیل داده‌ها ابزارهایی هستند که به شما کمک می‌کنند تا عملکرد استراتژی محتوای خود را اندازه‌گیری کنید. این ابزارها می‌توانند به شما در کارهایی مانند پیگیری ترافیک وب، نرخ تبدیل و میزان مشارکت کمک کنند. برخی از ابزارهای محبوب تجزیه و تحلیل داده‌ها عبارتند از:

• Google Analytics :Google Analytics یک ابزار تجزیه و تحلیل داده‌های رایگان است که به شما کمک می‌کند تا ترافیک وبسایت خود را ردیابی کنید.
• Adobe Analytics :Adobe Analytics یک ابزار تجزیه و تحلیل داده‌های پیشرفته است که به شما کمک می‌کند تا داده‌های بیشتری از ترافیک وبسایت خود را جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل کنید.
• SEMrush :SEMrush یک ابزار تجزیه و تحلیل داده‌های SEO است که به شما کمک می‌کند تا عملکرد محتوای خود در موتورهای جستجو را ردیابی کنید.
• Ahrefs :Ahrefs یک ابزار تجزیه و تحلیل داده‌های SEO است که به شما کمک می‌کند تا عملکرد محتوای خود در موتورهای جستجو را ردیابی کنید.
• BuzzSumo :BuzzSumo یک ابزار تجزیه و تحلیل داده‌های شبکه‌های اجتماعی است که به شما کمک می‌کند تا تأثیر محتوای خود در شبکه‌های اجتماعی را ردیابی کنید.

بوم استراتژی محتوا + دانلود نمونه رایگان

این ابزار یک چارچوب بصری است که به شما کمک می‌کند تا تمام جنبه‌های استراتژی محتوای خود را به طور یکپارچه در نظر بگیرید. بوم استراتژی محتوا از 9 بخش تشکیل شده است که هرکدام یک جنبه مهم از استراتژی محتوای شما را نشان می‌دهد:

1. مخاطب: برای چه کسی محتوا می سازید؟
2. بررسی محتواهای قبلی: چه محتوایی از قبل دارید؟
3. روش تولید محتواهای جدید: چگونه محتوای جدید ایجاد می کنید؟
4. فرمت مورد نیاز: می‌خواهید چه نوع محتواهایی تولید کنید؟
5. انتشار: چگونه محتواهای خود را منتشر می‌کنید؟
6. هویت برند: محتوای شما چه لحن و سبکی دارد؟
7. جریان کار: فرآیند تولید محتوای شما به چه صورت است و چگونه مدیریت می‌شود؟
8. ذینفعان: چه کسانی در استراتژی محتوای شما نقش کلیدی دارند؟
9. اهداف: با استراتژی محتوای خود می‌خواهید چه چیزی را به دست آورید؟

خب بیایید ببینیم بوم استراتژی محتوا چه شکلی است.

اگر موافق باشید هرکدام از این بخش‌ها را با هم بررسی کنیم.

1. مخاطب (Audience): شناسایی و توضیح دموگرافیک، رفتارها، نیازها و انتظارات مخاطبین. تهیه پروفایل‌های شخصیتی و نقشه‌های سفر مشتری.
2. بررسی محتواهای قبلی (Audit): لیست‌بندی و ارزیابی محتوای فعلی بر اساس معیارهای کیفیت و SEO. انجام آنالیز فاصله برای شناسایی فرصت‌ها و کاستی‌ها.
3. روش تولید محتواهای جدید (Production Method): تعریف نقش‌ها، مسئولیت‌ها و فرآیندهای تیمی. تعیین ابزارها و فناوری‌های لازم.
4. فرمت مورد نیاز (Required Formats): تصمیم‌گیری درباره انواع فرمت‌های محتوا مثل متن، ویدیو، پادکست و اینفوگرافیک بر اساس اثربخشی.
5. انتشار (Distribution): برنامه‌ریزی کانال‌های توزیع و تعیین استراتژی‌های پرداختی و ارگانیک.
6. هویت برند (Brand Identity): توضیح دستورالعمل‌های برند و اصول اساسی لحن و پیام‌رسانی.
7. جریان کار (Workflow): شرح مراحل تولید، ویرایش، تأیید و انتشار محتوا. تعیین ابزارهای مورد نیاز برای بهبود بهره‌وری.
8. ذینفعان (Stakeholders): شناسایی و تعیین نقش‌های اصلی افراد و گروه‌های درگیر در استراتژی.
9. اهداف (Goals): تعریف اهداف واضح و قابل سنجش و چگونگی ارزیابی و گزارش‌دهی موفقیت‌ها.

برای هر بخش، اقدامات مرتبط باید با دقت و بر اساس شرایط خاص کسب‌وکار شما تنظیم شوند. این فرایند نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و اغلب به روزرسانی دوره‌ای دارد تا با تغییرات بازار و رفتار مشتریان هم‌گام باشد.

تحلیل اثرات استراتژی محتوا

در دنیای رقابتی امروز، استراتژی محتوا فقط یک گزینه نیست، بلکه یک ضرورت است. تأثیر استراتژی محتوا بر کسب‌وکارها قابل چشم‌پوشی نیست؛ از افزایش ترافیک وب‌سایت گرفته تا بهبود تعامل کاربران و افزایش نرخ تبدیل، همه از آثار اجرای یک استراتژی محتوای مدون و هدفمند هستند. ما در این بخش با استفاده از داده‌های واقعی و تحلیل‌های دقیق، نشان خواهیم داد که چگونه یک استراتژی محتوای خوب می‌تواند به مانند یک چرخ‌دنده کلیدی در ماشین رشد کسب‌وکار عمل کند. از موارد موفقیت‌آمیز گرفته تا درس‌هایی که از شکست‌ها آموخته‌ایم، همگی به ما کمک می‌کنند تا بهترین شیوه‌های به کارگیری محتوا در جهت دستیابی به اهداف کسب‌وکار را درک کنیم.

برندهای بزرگی استراتژی محتوا را برای کسب‌وکار خود پیاده کرده‌اند و نتایج شگفت‌انگیزی هم گرفته‌اند. بیایید چند نمونه را با هم بررسی کنیم.

• ردبول (Red Bull): استراتژی محتوایی ردبول شامل تولید و اشتراک‌گذاری ویدیوهای ویروسی بر روی پلتفرم‌های مختلف است. این شرکت بدون تبلیغ مستقیم محصولات خود، توانسته با ایجاد محتوای مرتبط با برندش، میلیون‌ها مشترک جذب کند و ترافیک ارگانیک وب‌سایت خود را افزایش دهد​​.
• بانک مای سل (Bank My Cell): این وب‌سایت با استراتژی تمرکز بر ساخت لینک و ایجاد اقتدار موضوعی، موفق به جذب بیش از ۳۲۴ هزار بازدید ماهانه به صورت ارگانیک شده است​​.
• اسپاتیفای (Spotify) و کمپین Wrapped: اسپاتیفای کمپینی مبتنی بر داده‌های کاربران اجرا کرد که نتایج شخصی و جذابی از رفتار شنیداری کاربران را نمایش داد. این اقدام باعث افزایش قابل توجه ثبت‌نام‌ها در برنامه شد و به یک رویداد سالانه مورد انتظار برای دوستداران موسیقی تبدیل شد​​.
• دوولینگو (Duolingo) در تیک‌تاک (TikTok): دوولینگو استراتژی محتوایی خود را در تیک‌تاک بازطراحی کرد و با استفاده از میم‌ها و تعامل با محتوای تولیدی کاربران، موفق شد توجه زیادی را به خود جلب کند​​.
• وندیز (Wendy's) در توییتر: وندیز با استفاده از لحن طنز و غیررسمی در شبکه‌های اجتماعی، توانست ارتباط قوی‌ای با مخاطبان خود برقرار کند و از این طریق، افزایش تعامل کاربران را تجربه کند​​.

این نمونه‌ها نشان می‌دهند که یک استراتژی محتوایی مؤثر و خلاقانه می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر شناخت برند، جذب مخاطب، و در نهایت، رشد کسب‌وکار شود.

 راهنمای کاربردی برای اجرای استراتژی محتوا

برای این‌که بتوانید استراتژی محتوا را به خوبی پیاده کنید باید بارها آزمون و خطا کنید و از روش‌های مختلفی وارد عمل شوید تا راه ورود به قلب مخاطب را پیدا کنید. نکات زیر به شما کمک می‌کنند تا زودتر به نتیجه برسید.

1. فعالیت مشترک با مخاطبان: ایجاد محتوایی که تعامل و واکنش مخاطب را برانگیزد، مانند نظرسنجی‌ها، مسابقات و پرسش و پاسخ‌ها.
2. استفاده از انواع مختلف محتوا: تولید محتوایی با فرمت‌های متنوع مانند ویدیو، بلاگ‌پست، پادکست و اینفوگرافیک برای جذب انواع مختلف مخاطب.
3. بروزرسانی و بازنشر محتوای قدیمی: به‌روزرسانی مطالب قدیمی و بازنشر آن‌ها برای جذب ترافیک جدید و ارتقاء سئو.
4. تولید محتوای قابل به اشتراک‌گذاری: ساخت محتوای جذاب و قابل به اشتراک‌گذاری که توسط مخاطبان در شبکه‌های اجتماعی پخش شود.
5. ارزیابی و تحلیل عملکرد محتوا: استفاده از ابزارهای تحلیلی برای ارزیابی عملکرد محتوا و اصلاح استراتژی‌ها بر اساس بازخوردها.

جدول دو بعدی هدف و محتوا

همان‌طور که ذکر شد تولید محتوا بدون هدف ارزش چندانی ندارد و نمی‌تواند باعث رشد کسب‌وکار شود. برای این که بتوانید از تولید محتوا بیشترین بهره را ببرید باید بدانید هر محتوایی را برای دست‌یابی به چه هدفی تولید می‌کنید. اهداف ممکن است شامل مواردی همچون آموزش، اطلاع‌رسانی، افزایش آگاهی از برند، افزایش ترافیک سایت، جذب مخاطبان هدف، تبدیل مخاطبان هدف به مشتری و در نهایت حفظ مشتری و افزایش فروش باشد. نکته‌ی مهم و قابل توجه این است که اهداف را باید به صورت کاملا واضح و مشخص در نظر بگیرید.

 برای رسیدن به هدف‌های مدنظر خود می‌توانید از روش‌های مختلف تولید محتوا مانند تولید محتوای متنی، صوتی، تصویری و ویدئویی استفاده کنید. یکی از راه‌های ساده و در عین حال کارآمدی که می‌تواند شما را در به‌کارگیری مؤثرتر استراتژی‌های بازاریابی یاری دهد، طراحی جدول دو بعدی هدف و محتوا است. این جدول می‌تواند به شما کمک کند تا تصویری واضح و روشن از اهدافتان داشته باشید و بدانید برای رسیدن به آن‌ها به چه محتوایی نیاز دارید.

جدول دو بعدی هدف و محتوا به گونه‌ای است که باید در یک بعد آن اهداف خود را از تولید محتوا بنویسید و در بعد دیگر نوع محتوایی را که برای هدف در نظر گرفته‌اید. برای تعیین نوع محتوا باید به این موضوع فکر کنید که استفاده از کدام روش تولید محتوا بیشتر می‌تواند به شما در مسیر رسیدن به هدف‌هایتان کمک کند. مثلا برای معرفی محصول جدید بهتر است به تولید محتوای تصویری فکر کنید یا ویدئویی؟ محتوای تولیدشده را در چه بستری منتشر کنید بیشتر دیده می‌شود؟ سایت یا اینستاگرام؟ فکر کردن به پاسخ این سؤالات می‌تواند شما را به سمت مسیر درست هدایت کند.

نمونه جدول دو بعدی هدف و محتوا

در این بخش قصد داریم نمونه‌ای از جدول دو بعدی هدف و محتوا را برای روشن شدن بیشتر مطلب ارائه کنیم.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید جدول دو بعدی هدف و محتوا گام‌های لازم برای رسیدن به اهداف را به سادگی نمایش می‌دهد و از سردرگمی جلوگیری می‌کند. اغلب افراد دوست دارند که با یک تیر چند نشان بزنند؛ اما به خاطر داشته باشید در زمینه‌ی تولید محتوا چنین چیزی ممکن نیست. با استفاده از یک محتوا نمی‌توان به چند هدف رسید. ممکن است اهداف با یکدیگر وجه اشتراک داشته باشند اما در زمان تولید هر محتوا فقط یک هدف را در نظر داشته باشید. اگر می‌خواهید کسب‌وکار خود را رونق دهید حتما برای تولید محتوای متناسب با هر هدف، زمان و هزینه‌ی لازم را صرف کنید.

نمونه استراتژی محتوا

در این قسمت سعی داریم شما را با نمونه‌ای از استراتژی محتوا آشنا کنیم که متعلق به شرکت الکسا است. الکسا سیستمی متعلق به شرکت آمازون بود که به آنالیز ترافیک وب‌سایت‌ها در سراسر جهان می‌پرداخت و آن‌ها را بر اساس تعداد بازدیدکنندگان رتبه‌بندی می‌کرد. رتبه‌بندی الکسا بعد از گوگل برای بسیاری از وب‌سایت‌ها اهمیت داشت. این شرکت در می 2022 به فعالیت خود پایان داد. استراتژی محتوای سایت الکسا به شرح زیر است:

• هدف‌گذاری: استراتژی محتوا با هدف‌گذاری و مشخص کردن این که به کجا می‌خواهید برسید شروع می‌شود.
• مخاطبان: مخاطبان خود را بشناسید. با مشتریان و نمایندگان فروش صحبت کنید و نظرشان را در مورد کسب‌وکار خود جویا شوید. همچنین می‌توانید با ابزارهای تحلیلی آنلاین اطلاعات بیشتری از مخاطبان خود به دست آورید.
• رقابت: عملکرد رقبای خود را بررسی کنید. ببینید آیا کارهایی وجود دارد که دیگران انجام نمی‌دهند؛ اما شما با انجام آن‌ها می‌توانید بر مخاطبانتان تأثیرگذار باشید.
• بررسی منابع موجود: قبل از تولید محتوای جدید، محتوای موجود را بررسی کنید و به پیدا کردن شکاف‌هایی که تولید محتوای جدید با آن روبروست بپردازید.
• تاکتیک‌ها: با توجه به اهداف، مخاطبان، رقبا و منابع موجود خود نقشه‌ی راهی تعیین کنید که شما را به هدف‌هایتان می‌رساند.
• سرمایه‌گذاری: سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای رسیدن به اهدافتان را تخمین بزنید و تمام منابع داخلی و خارجی را که ممکن است نیاز داشته باشید در نظر بگیرید.
• ارزیابی: استراتژی محتوای خود را ارزیابی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا انتظارات واقع‌بینانه‌ای از خود و همکارانتان داشته باشید.

تولید محتوا از استراتژی تا آنالیز

بعد از تدوین استراتژی محتوا و آگاهی نسبت به مسیر پیش رو، نوبت به تولید محتوا می‌رسد. برای تولید محتوا ابتدا باید کلمات کلیدی مرتبط با کسب‌وکار را پیدا کنید. پیدا کردن کلمات کلیدی با کمک ابزارهایی مانند keyword Planner، Google Trends، Google Search Console و ... ممکن است. بعد از پیدا کردن کلمات کلیدی با توجه به نوع محتوایی که در جدول دو بعدی هدف و محتوا در نظر گرفته بودید اقدام به تولید محتوا کنید. محتوای متنی رایج‌ترین نوع محتوا است و شامل پست‌های وبلاگ، پست‌های شبکه‌های اجتماعی، رپورتاژ و متن ایمیل و پیامک می‌شود. با تولید محتوای متنی با کیفیت می‌توانید ترافیک سایت را افزایش دهید، توجه کاربران را جلب کنید و رتبه‌ی ‌سایت را در موتورهای جستجو بهبود ببخشید.

محتواهای تصویری، ویدئویی و صوتی از سایر روش‌های تولید محتواست. اگر می‌خواهید اطلاعات پیچیده را به صورتی ساده و قابل فهم ارائه دهید می‌توانید روی محتواهای تصویری مانند اینفوگرافیک حساب باز کنید. در این روش تصاویر گرافیکی با جملاتی کوتاه همراه می‌شوند تا اطلاعات مورد نظر را به مخاطب انتقال دهند.

ساخت ویدئوهای جذاب نقش قابل توجهی در جذب مخاطب دارد. بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به جای خواندن متن از طریق تماشای ویدئو اطلاعات کسب کنند. با انتشار ویدئوهای کاربرپسند در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام می‌توان روی مخاطب اثرگذاری زیادی داشت. همچنین با انتشار محتواهای صوتی مانند پادکست می‌توان توجه افرادی را که به شنیدن پادکست علاقه دارند جلب کرد.

بعد از این که محتوای مورد نظر خود را تولید کردید و در بستری مناسب انتشار دادید وقت تحلیل محتوا فرا می‌رسد. تحلیل محتوا به شما این امکان را می‌دهد که کارآیی محتوای منتشرشده را بسنجید و با دیدگاه و سلیقه‌ی مخاطبانتان بیشتر آشنا شوید. همچنین تحلیل محتوا می‌تواند خلأ و شکاف‌های موجود در محتوا را به شما نشان دهد تا با اصلاح آن‌ها بتوانید محتوای بهتری تولید کنید.

استراتژی ابزار است یا هدف

استراتژی محتوا در واقع ترکیبی از ابزار و هدف است. به عبارت دیگر، استراتژی محتوا باید به عنوان ابزاری برای تولید و انتشار محتوا در نظر گرفته شود و به صورت یک هدف بلندمدت برای کسب ‌و کار نیز مطرح گردد. این استراتژی به کسب ‌و کارها کمک می‌کند تا با شناسایی اهداف مشخص، بتوانند محتوایی تولید کنند که به آن اهداف پاسخ دهد.

استراتژی محتوا به کسب ‌و کارها این امکان را می‌دهد که به جای تولید محتوای تصادفی و غیرهدفمند، برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند. برای مثال، اگر هدف شما افزایش آگاهی از برند است، محتوای شما باید به گونه‌ای طراحی شود که مخاطبان را به سمت شناخت بیشتر از برند شما هدایت کند. این بدان معناست که محتوا باید شامل اطلاعات مفید و جذاب باشد که به مخاطبان کمک کند تا با برند شما آشنا شوند.

از سوی دیگر، استراتژی محتوا باید به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف بزرگتر کسب ‌و کار، مانند افزایش فروش یا بهبود تعامل با مشتریان، عمل کند. برای این کار، لازم است که کسب‌وکارها از ابزارهای تحلیلی و تحقیقاتی استفاده کنند تا بتوانند به درک بهتری از نیازها و خواسته‌های مخاطبان خود برسند. در واقع، یک استراتژی محتوا موفق باید ترکیبی از اهداف و ابزارها باشد که به یکدیگر کمک می‌کنند تا نتیجه‌ای مطلوب حاصل شود.

چارچوب تحلیلی برای تدوین استراتژی

تدوین استراتژی محتوا، نیازمند یک چارچوب تحلیلی دقیق و منظم است. این چارچوب به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا مراحل مختلف تولید محتوا را به طور سیستماتیک و هدفمند انجام دهند. اولین گام در این چارچوب، تعیین اهداف محتوای شماست. این اهداف باید واضح، قابل اندازه‌گیری و مرتبط با چشم‌انداز کلی کسب و کار باشند. به عنوان مثال، آیا هدف شما افزایش ترافیک وب‌سایت است یا تمرکز بر ایجاد روابط عمیق‌تر با مشتریان فعلی؟

پس از تعیین اهداف، مرحله بعدی شناخت مخاطب است. این شامل تحلیل رفتارها، نیازها و علایق مخاطبان هدف است. شناخت دقیق مخاطب به شما این امکان را می‌دهد که محتوایی تولید کنید که واقعا به نیازهای آنها پاسخ دهد و در نتیجه، ارتباط عمیق‌تری با آنها برقرار کنید. برای این منظور، می‌توانید از ابزارهای تحلیل داده و تحقیقاتی مانند نظرسنجی‌ها و تحلیل‌های وب‌سایت استفاده کنید.

در مرحله بعد، تحقیق کلمات کلیدی یک جزء مهم از تدوین استراتژی محتوا است. شناسایی کلمات کلیدی مرتبط با کسب‌وکار شما به شما کمک می‌کند تا محتوایی تولید کنید که در جستجوی کاربران پیدا شود. این مرحله شامل استفاده از ابزارهایی مانند Google Keyword Planner و SEMrush برای شناسایی کلمات کلیدی با حجم جستجوی بالا است.

پس از آن، انتخاب نوع محتوای مناسب برای هر هدف ضروری است. این می‌تواند شامل مقالات، ویدیوها، پادکست‌ها و اینفوگرافیک‌ها باشد. هر نوع محتوا ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارد و باید بر اساس نیازها و علایق مخاطبان انتخاب شود.

در نهایت، مرحله مهم دیگری که باید در نظر گرفته شود، تعیین کانال‌های توزیع محتوا است. انتخاب پلتفرم‌های مناسب برای انتشار محتوا تاثیر زیادی بر دسترسی و تعامل مخاطبان خواهد داشت. می‌توانید از رسانه‌های اجتماعی، وب‌سایت، ایمیل و سایر کانال‌های دیجیتال برای توزیع محتوای خود استفاده کنید.

در آخر

حالا که با مفهوم استراتژی محتوا و اهمیت آن برای موفقیت کسب‌وکارهای امروزی آشنا شده‌اید، نوبت به عمل و پیاده‌سازی می‌رسد! پس دست‌به‌کار شوید و استراتژی محتوایی منحصربه‌فرد برند خود را طراحی کنید. بگذارید محتواهایتان صدای برند شما باشند و ارتباطی مستحکم را با مخاطبان‌تان برقرار کنند. مشتریان را در این سفر همراهی کنید و الهام‌بخش آن‌ها باشید. در این صورت، موفقیت چندان دور نخواهد بود!