مطالب
پرسونا چیست؟ | روش تعیین و طراحی پرسونای مشتری و پرسونای مخاطب
- توضیحات
مخاطب یکی از اصلی‌ترین پایه‌های بازاریابی محتوایی است. بدون وجود مخاطب هرگونه تلاشی در جهت تولید محتوا و بازاریابی محتوا کاملاً بیهوده است. در دنیای دیجیتال مارکتینگ همه‌چیز حول محور مخاطب و مشتری می‌گردد. به همین دلیل مهم‌ترین گام در مسیر دیجیتال مارکتینگ و تولید محتوا شناخت مخاطب و تحلیل و مطالعه‌ی کامل اوست. در این صورت است که می‌توان بهترین محتوا را برای او تولید کرد و چرخ‌های این ماشین قدرتمند را به حرکت درآورد.
مخاطب کیست؟ چه ویژگی‌هایی دارد؟ چه عادت‌ها و اخلاق متمایزی دارد که در تولید محتوای ما مؤثر است؟ این سوال‌ها بخشی از فرایند تعیین پرسونای مخاطب هستند که در این مطلب به آن می‌پردازیم.
راهنمای مطالعه متن
پرسونا به چه معناست؟
کلمه‌ی پرسونا در اصل از زبان یونانی گرفته شده و ریشه‌ی آن به نقاب‌هایی برمی‌گردد که بازیگران در نمایش‌های یونان باستان به چهره می‌زدند. بنا به تعریف ویکی‌پدیا پرسونا می‌تواند به یک برداشت عمومی از شخصیت فرد یا به نقش اجتماعی‌ای که فرد می‌پذیرد یا حتی به شخصیتی داستانی اشاره کند.
به این ترتیب پرسونا شخصیتی تخیلی و نمادین است که شما بعد از انجام تحقیقات درمورد فرد یا افرادی مشخص، در ذهن خود می‌سازید؛ شخصیتی با تیپ، عقیده، رفتار و ویژگی‌های خاص که می‌توانید الگوهای رفتاری‌اش را پیش‌بینی کنید و آن را مشتی نمونه‌ی خروار ببینید.
در بحث تولید و بازاریابی محتوا این شخصیت خیالی نماینده‌ی کاربری است که از محصولات و خدمات برند شما استفاده می‌کند.
تعریف پرسونای مخاطب یا پرسونای مشتری
مخاطب و مشتری جزء جدایی‌ناپذیر هر طرح باکیفیت بازاریابی یا فروش هستند. پرسونای مخاطب و مشتری طرحی ذهنی است که صاحبان کسب‌وکارها از مخاطبان و مشتریان خود در ذهن می‌سازند؛ یک تصویر ایده‌آل از مخاطب و مشتری هدف هر نام تجاری.
پرسونای مخاطب تصویر واضح و نسبتاً دقیقی از مخاطبان شما ارائه می‌کند. به کمک این تصویر است که شما می‌دانید برای چه کسانی محتوا می‌نویسید و هدف بازاریابی شما چگونه تعریف می‌شود. در این صورت تولید محتوا مؤثرتر و هدفمندتر خواهد شد و رسیدن به اهداف و چشم‌اندازها آسان‌تر می‌شود. پرسونای مخاطب و مشتری نوعی روایت شخصی یا برداشت شما از آن‌هاست. البته لازم است همین‌جا اضافه کنیم که این روایت کاملاً مبتنی بر تحقیقات دقیق و مطالعه‌های علمی است.
برای تعریف پرسونای مخاطب باید فکر کنید قرار است داستانی را برای افرادی تعریف کنید که دوست دارند داستان شما را بشنوند. شما باید تا حد ممکن درباره‌ی آن‌ها بدانید تا بتوانید بهترین داستان را برای آن‌ها بنویسید. پرسونای مخاطب به شما کمک می‌کند تا درباره‌ی مخاطبان خود بدانید و بتوانید داستان بهتری بگویید.
مراحل تعیین پرسونای مخاطب و پرسونای مشتری
این کار ممکن است در ابتدا سخت و پیچیده به‌نظر بیاید. اما وقتی آن را به مراحل کوچک‌تر تقسیم کنیم و مرحله به مرحله پیش برویم، می‌بینیم که نه تنها سخت نیست بلکه یکی از شیرین‌ترین قسمت‌های فرایند تولید محتواست.
ما به شما یاد می‌دهیم تا پرسونای مخاطب خود را در پنج مرحله تعیین کنید. بیایید اولین مرحله را شرع کنیم.
- مرحله‌ی اول: درباره‌ی مخاطب‌ها و مشتری‌های خود تحقیق کنید.
مانند هر کار علمی و روشمند دیگری، این کار هم با تحقیق شروع می‌شود. در اولین مرحله باید نگاهی دقیق به مخاطب و مشتری خود داشته باشید.
- مخاطبان شما چه کسانی هستند؟ چه کسانی از شما خرید می‌کنند؟
آسان‌ترین کار این است که با چیزهایی که می‌دانید شروع کنید. با نگاهی به مخاطبان و مشتریان موجود، تحقیقات خود را آغاز کنید. در این مرحله چند سوال عمده هست که باید از خودتان بپرسید:
- شغل آن‌ها چیست؟
- زندگی شخصی آن‌ها چگونه است؟
- چه سرگرمی‌هایی دارند؟
- چند ساله‌اند؟
- بیشتر متأهل هستند یا مجرد؟
پاسخ دادن به این سوال‌ها به شما کمک می‌کند تا وارد مسیر شناخت مخاطب شوید.
- با مشتریان خود صحبت کنید.
یکی از بهترین کارها برای شناختن مخاطب و مشتری این است که مستقیماً با خودشان حرف بزنید. ممکن است بخواهید مصاحبه‌ای تلفنی با آن‌ها بکنید یا از طریق یک فرم نظرسنجی چیزهای بیشتری درباره‌شان بدانید.
- دوست دارید چه کسانی از شما خرید کنند؟
یکی دیگر از کارهایی که در این مرحله لازم است انجام دهید این است که ببینید دوست دارید چه کسانی را به دایره‌ی مشتریان خود اضافه کنید. برای آن‌ها برنامه‌ریزی کنید، آن‌ها را بشناسید و مطابق میل آن‌ها دست به تولید محتوا بزنید.
- مرحله‌ی دوم: یافته‌های خود را تجزیه و تحلیل کنید.
هنگامی که تحقیقات خود را کامل کردید نوبت آن می‌رسد تا داده‌ها را تحلیل کنید. آیا الگوهای رفتاری و سلیقه‌ای خاصی را بین مخاطبان خود پیدا کرده‌اید؟
بر اساس این تحقیقات مشتریان شما چه نوع ارتباطی را ترجیح می‌دهند؟ چندبار در روز از شما توقع به‌روزرسانی دارند؟ با توجه به تحقیقاتی که انجام داده‌اید با چه چالش‌های احتمالی‌ای قرار است روبه‌رو شوید؟
این تجزیه و تحلیل به شما کمک می‌کند تا اطلاعات خود را درونی و شناخت‌تان نسبت به مخاطب و مشتری را عمقی‌تر کنید.
- مرحله‌ی سوم: پرسونای مخاطب و مشتری را تعیین کنید.
وقت آن رسیده که شروع به تعیین پرسونا کنید. مخاطبان و مشتریان شما طیف گسترده‌ای از افراد هستند. در ابتدا باید آن‌ها را بر اساس ویژگی‌های مشترک‌شان به دسته‌های مختلف تقسیم‌بندی کنید.
این دسته‌بندی می‌تواند بر اساس شغل آن‌ها باشد، یا بر اساس چالش‌هایی که با هر دسته دارید، یا بر اساس اهداف خود از تولید محتوا برای هر گروه یا هرچیز مشترک دیگری که در اعضای یک گروه وجود دارد.
برای مثال ممکن است کار شما مرتبط با کودکان باشد. در این صورت مخاطبان شما هم پدرمادرهایی هستند که زندگی خانوادگی دارند و هم پدرها و مادرهای مجرد؛ مادرها یا پدرهایی که به هر دلیلی همسر ندارند و فرزندشان را تنها بزرگ می‌کنند. با این که این دو گروه هر دو فرزند دارند اما دغدغه‌ها و مسائل زیادی آن‌ها را از هم جدا می‌کند. به همین دلیل باید آن‌ها را از هم جدا کنید و برای هر کدام محتوایی جداگانه در نظر بگیرید.
- مرحله‌ی چهارم: جزئیات را اضافه کنید.
مرحله‌ی بعدی در تعیین پرسونای مخاطب و مشتری این است که با جزئیات بیشتری کار را ادامه دهید. جزئیات باعث می‌شوند کار شما دقیق‌تر و ارزشمندتر شود.
برای مخاطبان و مشتری‌های خود اسم بگذارید. اسم گذاشتن روی آن‌ها باعث می‌شود تصویر دقیق‌تری از مخاطب و مشتری خود در ذهن داشته باشید. مطمئن شویدکه نامی که به پرسونای مخاطبان خود می‌دهید نامی است که ویژگی‌های شخصیتی آن‌ها را برای‌تان برجسته می‌کند.
حالا بیایید کمی در زندگی شخصی مخاطبان‌تان دقیق‌تر شوید. درباره‌ی سن، وسایل حمل و نقلی که استفاده می‌کنند، این که بیشتر کاری هستند یا اهل خانواده، این که چطور پول‌شان را خرج می‌کنند و ... درباره‌ی همه‌ی این‌ها دوباره تحقیق کنید و اطلاعات خود را گسترش دهید.
- مرحله‌ی پنجم: بر اساس پرسونایی که درست کرده‌اید شروع به تولید محتوا و فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغاتی کنید.
حالا که پرسونای مخاطبان و مشتریان خود را به طور دقیق تعیین کردید باید فعالیت‌های بازاریابی خود را بر اساس آن تنظیم کنید. در این مرحله مجموعه‌ای از داده‌های مدون و دقیق در اختیار دارید که به شما کمک می‌کند تا بر اساس آن‌ها به تدوین استراتژی منحصربه‌فرد و تولید محتوا برای گروهی خاص از مردم بپردازید.
چرا تعیین پرسونای مخاطب و مشتری مهم است؟
پرسونای مخاطب به شما کمک می‌کند تا محتوایی هدفمند تولید کنید. تعیین کردن پرسونا به شما این امکان را می‌دهد تا اطمینان حاصل کنید که تمام فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغاتی شما متناسب با مخاطب هدف‌تان است.
بسیاری از برندها و شرکت‌ها به‌جای درنظر گرفتن شخصیت مخاطب و مشتری و تولید محتوا براساس آن، به تولید چیزی می‌پردازند که خودشان می‌خواهند بگویند. این کار باعث می‌شود تا منافع مخاطب و تولیدکننده در تضاد با هم قرار بگیرند. درحالی که در دنیای مارکتینگ امروز همه‌چیز بر مبنای منافع مشترک تولیدگنندگان و مصرف‌کنندگان است.
وقتی استراتژی محتوایی خود را براساس پرسونای مخاطب تدوین می‌کنید درواقع دارید بذرهای اعتماد را می‌کارید. بذرهایی که در طول زمان رشد می‌کنند، جوانه می‌زنند و ریشه‌های عمیقی می‌دوانند. این اعتماد بیش از هر چیز دیگری در رقابت‌های بازاریابی به درد شما می‌خورد.
یکی دیگر از مزایای تعیین پرسونای مخاطب این است که شما را در مسیر دقیق و درست تأمین نیازهای مخاطبان‌تان قرار می‌دهد. برندی که بتواند به بهترین شکل نیازهای مخاطبش را برطرف کند، برندی است که در خاطر مردم می‌ماند و بر سر زبان‌ها می‌افتد.
پرسونای مخاطب چیست
پرسونای مخاطب (یا پرسونای خریدار، پرسونای مشتری و یا پرسونای بازاریابی) به شخصیت خیالی و دقیقی اطلاق می‌شود که ویژگی‌ها و رفتارهای مشتریان هدف را توصیف می‌کند. این پرسونای خیالی از مجموعه‌ای از داده‌ها و اطلاعات به دست آمده از تحقیقات بازار و تحلیل رفتار مشتریان ساخته می‌شود و نمایی جامع از ویژگی‌ها، علایق، نیازها و خواسته‌های مشتریان ایده‌آل را ارائه می‌دهد.
هدف اصلی تعریف پرسونا، شناخت بهتر بازار هدف و بهینه‌سازی استراتژی‌های بازاریابی است. با شناسایی و شناخت پرسوناها، کسب‌وکارها می‌توانند محصولاتی را طراحی کنند که به طور خاص پاسخگوی نیازها و انتظارات مشتریان باشند. این امر به افزایش رضایت مشتری و در نهایت رشد و موفقیت کسب‌وکار کمک می‌کند.
در عصر حاضر، استفاده از پرسونا به عنوان یک ابزار کلیدی در بازاریابی به طور فزاینده‌ای متداول شده است. اکثر کسب‌وکارهای موفق با بهره‌گیری از این روش، توانسته‌اند اهداف تجاری خود را بهتر شناسایی و تنظیم کنند. با وجود اینکه تحلیل تک‌تک مشتریان واقعی کار دشواری است، پرسونای مخاطب قادر است نماینده گروه‌های مختلفی از مخاطبان هدف باشد و ویژگی‌های این گروه‌ها را به‌طور مؤثری تجسم کند.
برای طراحی یک پرسونا، عواملی مانند سن، جنسیت، شغل، درآمد، محل زندگی، سلیقه، نیازها، خواسته‌ها و مشکلات مشتریان از اهمیت بالایی برخوردارند. تحلیل دقیق این فاکتورها به کسب‌وکارها امکان می‌دهد تا خدمات و محصولات خود را مطابق با نیاز مشتریان ارائه دهند و از ورود به فرآیندهای آزمون و خطا غیرضروری جلوگیری کنند.
نمونه پرسونای مخاطب
پرسونا، به عنوان یک ابزار مهم در بازاریابی و طراحی محصولات، می‌تواند به کسب‌وکارها کمک کند تا مخاطبان خود را به‌خوبی شناسایی و درک کنند. در ادامه، مراحل ایجاد یک پرسونا را مرور می‌کنیم و سپس یک نمونه پرسونای مخاطب را با هم بررسی می‌کنیم.
- تاریخچه پرسونا
پرسونای شما چه داستانی دارد؟ تاریخچه و پس‌زمینه‌ی شخصیت او می‌تواند شامل تجربیات زندگی، چالش‌ها و نقاط قوتش باشد. به عنوان مثال، اگر پرسونای شما فردی به نام «مینو» است، شما باید در مورد تصمیمات کلیدی که او در زندگی‌اش گرفته و چگونگی شکل‌گیری شخصیتش اطلاعات دقیقی جمع‌آوری کنید. هر چه جزئیات بیشتر و دقیق‌تری ارائه دهید، بینش شما به مخاطب کامل‌تر خواهد بود. از لحاظ محتوا، سعی کنید از اطلاعات غیرضروری دوری کنید تا تمرکز بر روی نکات کلیدی حفظ شود.
- اطلاعات دموگرافیک (بیوگرافی)
در این بخش باید به اطلاعات کلیدی هر پرسونا اشاره کنید. نام، عکس، سن، وضعیت تأهل، شغل و محل اقامت از جمله جزئیات حیاتی هستند. همچنین، اضافه کردن ویژگی‌های روانشناختی و شخصیتی می‌تواند به تصویر روشن‌تری از پرسونای شما کمک کند. به یاد داشته باشید که دموگرافیک‌ها تنها بخشی از تصویر هستند و شناخت عمیق‌تر از مخاطب نیاز است.
- اهداف و انگیزه‌ها
درک اهداف پرسونا ضروری است. شما باید بدانید که پرسونای شما چه اهدافی دارد و چگونه می‌توانید با محصولات و خدمات خود به آن‌ها دست یابد. به عنوان مثال، لاله به دنبال یادگیری سئو برای ارتقای شغلی‌اش است. او تمایل دارد دوره‌ها به صورت آنلاین برگزار شوند تا با شیف کاری‌اش در تضاد نباشد، اما دوست دارد که بتواند سوالاتی از استاد بپرسد.
- نیازها و نگرانی‌ها
شناسایی نیازها و نگرانی‌های مخاطب از دیگر نکات کلیدی است. لاله ممکن است نگرانی‌هایی از جمله عدم توانایی در شرکت در کلاس‌های حضوری یا هزینه‌های بالا برای کلاس‌های سئو داشته باشد. بررسی این موارد به شما کمک می‌کند تا بهترین راهکارها را برای برآورده کردن نیازهای مخاطبان ارائه دهید.
با درک عمیق‌تر از پرسوناها، می‌توانید استراتژی‌های بازاریابی موثرتری تدوین کرده و تجربه بهتری را برای مخاطبان خود فراهم کنید.
- نمونه:
- پرسونا: مینو
- چه کسی است؟ کارشناس تولید محتوا
- چه اهدافی دارد؟ قصد دارد به سئو و گوگل ادز هم مسلط شود
- چه موانعی دارد؟ فرصت شرکت در دوره حضوری را ندارد و از طرفی قیمت دوره‌ها هم برایش مهم است.
- چطور به او کمک کنیم؟ برگزاری دوره آنلاین به صورت اقساطی و ارائه مشاوره و پشتیباین آنلاین
پرسونای مخاطب در اینستاگرام
پرسونای مخاطب در اینستاگرام ابزاری حیاتی برای صاحبان کسب‌وکار است که به آن‌ها کمک می‌کند تا به شکلی مؤثرتر با مشتریان خود تعامل برقرار کنند. این پلتفرم به‌عنوان یک فضای بصری و اجتماعی، فرصت‌های بسیار خوبی را برای بازاریابی فراهم می‌آورد، اما بدون درک دقیق از پرسونای مخاطب، تلاش‌ها ممکن است به هدف نرسند.
پرسونای مخاطب به شما این امکان را می‌دهد که نه تنها علایق، نیازها و رفتارهای مشتریانتان را تحلیل کنید، بلکه از آن به‌عنوان یک راهنما برای تولید محتوای بهینه و زمان‌بندی دقیق پست‌ها استفاده کنید. برای مثال، هنگامی که می‌دانید فالوورهای شما در چه ساعاتی بیشتر فعال هستند، می‌توانید محتوای خود را دقیقاً در آن زمان‌ها منتشر کنید تا شانس دیده شدن و تعامل با آن افزایش یابد. علاوه بر این، با شناسایی ویژگی‌هایی که مشتریان شما قصد دارند به محصولتان اضافه یا از آن کم کنند، می‌توانید محصولاتی سفارشی بسازید که به‌طور خاص به حل مشکلات آن‌ها می‌پردازد. این کار نه تنها رضایت مشتری را جلب می‌کند، بلکه به شما امکان می‌دهد تا حاشیه امن خود را در بازار پیدا کنید.
تعداد پرسونای مخاطب می‌تواند متفاوت باشد و بسته به نوع کسب‌وکار و اهداف خاص شما، معمولاً بین ۲ تا ۵ شخصیت در نظر گرفته می‌شود. در نهایت، داشتن یک رویکرد مبتنی بر داده و تحقیق در این زمینه، می‌تواند تأثیر عمیقی در بهبود استراتژی‌های بازاریابی شما در اینستاگرام داشته باشد و به شما کمک کند تا به مشتریانی که بیشترین احتمال تبدیل شدن به خریداران واقعی را دارند، دسترسی پیدا کنید.
پرسونای برند چیست
پرسونای برند به عنوان یک مفهوم کلیدی در بازاریابی و برندینگ، به تصویر کلی و شخصیت ویژه‌ای اشاره می‌کند که برند شما در ذهن مخاطبان ایجاد می‌کند. این پرسونای برند شامل مجموعه‌ای از خصوصیات رفتاری، باورها و ارزش‌هایی است که برند شما به نمایش می‌گذارد تا ارتباط معناداری با مخاطبان هدف خود برقرار کند. به عبارت دیگر، پرسونای برند نه تنها شامل جنبه‌های ظاهری و بصری مثل لوگو و رنگ‌ها است، بلکه به احساسات، نگرش‌ها و داستان‌هایی که برند شما روایت می‌کند مربوط می‌شود.
با درک درست و توسعه دادن پرسونای برند، شرکت‌ها قادر به جذب و حفظ مشتریانی خواهند بود که احساس هم‌ذات‌پنداری بیشتری با ارزش‌ها و پیام‌های برند دارند. همچنین، پرسونای برند می‌تواند به عنوان یک ابزار مهم در طراحی استراتژی‌های بازاریابی و ارتباطی مورد استفاده قرار گیرد، چرا که به برندها کمک می‌کند تا صدای منسجم‌تری در فعالیت‌های تبلیغاتی و تعاملات اجتماعی خود داشته باشند.
جدول پرسونای مخاطب
در دنیای امروز، تولیدکنندگان محتوا و بازاریاب‌ها برای ارتقای استراتژی‌های خود به ابزاری کارآمد به نام "پرسونای مخاطب" روی می‌آورند. پرسونای مخاطب، نمایی تخیلی و تجسم‌شده از ویژگی‌های گروه هدف است، که به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا عملیات خود را متناسب با سلیقه و نیازهای مخاطبانشان ساماندهی کنند.
جدول پرسونای مخاطب شامل ویژگی‌های متعددی است که به دسته‌بندی و تحلیل دقیق‌تر مخاطب کمک می‌کند. ابتدا، سن مخاطب به عنوان یکی از عوامل کلیدی در انتخاب نوع محتوا و سبک بازاریابی مطرح می‌شود. به عنوان مثال، محتوای مورد علاقه نوجوانان با آنچه بزرگسالان می‌پسندند، متفاوت است.
علاوه بر سن، جنسیت نیز دیگر مولفه مهمی است که بر نیازها و علایق مخاطب تأثیر می‌گذارد. شناخت این دسته از ویژگی‌ها به تولیدکنندگان این امکان را می‌دهد که پیام‌های دقیق‌تری را به مخاطبان خود منتقل کنند.
شغل و محل زندگی نیز از دیگر عواملی هستند که به تعیین سبک زندگی مخاطب کمک می‌کنند. این اطلاعات از طریق شناخت بازار هدف و تحلیل رفتار اقتصادی مخاطبان بدست می‌آید. به طور مشابه، علایق و سرگرمی‌ها می‌توانند نقاط قوتی برای تولید محتوا باشند که توجه مخاطب را به خود جلب می‌کنند.
نگاهی به میزان درآمد مخاطب و مشکلات و نیازهای او نیز به تولیدکنندگان اجازه می‌دهد تا محتوای خود را به گونه‌ای طراحی کنند که به حل مشکلات و رفع نیازهای واقعی مخاطب بپردازند. همچنین، بینش و طرز نگرش مخاطب به جهان می‌تواند خطوط اصلی پیام‌ها و محتوای تولیدی را تعیین کند.
نمونه جدول:
|
سن |
|
|
جنسیت |
|
|
شغل |
|
|
محل زندگی |
|
|
علایق |
|
|
سطح در آمد |
|
|
مشکلات و نیازها |
|
|
طرز نگرش به جهان و اجتماع |
|
منابع:
